لسیتین

لسیتین چیست ؟

 

لسیتین (lecithin) یک ماده مغذی است که به طور طبیعی در غذا وجود دارد و به عنوان مکمل غذایی نیز فروخته می شود. این ماده را می توان در سبزیجات سبز رنگ، گوشت قرمز و تخم مرغ یافت. مکمل ها اغلب از سویا، زرده تخم مرغ یا محصولات حیوانی تهیه می شوند.

مکمل‌های لسیتین برای کاهش کلسترول استفاده شده و می توانند برای برخی شرایط عصبی و التهابی مفید باشد.

این ماده مخلوطی از چربی است که برای سلول های بدن انسان ضروری است. می توان آن را در بسیاری از غذاها از جمله سویا و زرده تخم مرغ یافت.

در رژیم غذایی، لسیتین منبع اصلی کولین است، یک ماده مغذی مشابه ویتامین B است. مردم از آن برای بیماری آلزایمر و زوال عقل، بیماری پارکینسون و بسیاری از شرایط دیگر استفاده می کنند، اما همچنان به مدارک علمی بیشتری برای اثبات کامل همه این موارد نیاز است.

لسیتین یک ماده واحد نیست. بلکه گروهی از مواد شیمیایی است که به ترکیباتی به نام فسفولیپیدها تعلق دارد. فسفولیپیدها نوعی چربی هستند که به حفظ یکپارچگی سلول ها کمک می کنند. آنها برای عملکرد طبیعی مغز، اعصاب، کبد و سایر اندام ها حیاتی هستند.

لسیتین همچنین با عناوین زیر نیز شناخته می شود :

• آلفا فسفاتیدیل کولین
• لسیتین تخم مرغ
• لسیتین سویا
• اوولسیتین
• سوجالسیتین
• فسفولیپید سویا
• وگیلسیتین

 

لسیتینی که در پخت و پز استفاده می شود، به عنوان امولسیفایر بکار گرفته می شود. در واقع به تثبیت موادی که به راحتی با هم مخلوط نمی شوند، مانند روغن و آب، کمک می کند.

در پخت، لسیتین به عنوان یک حالت خمیر برای ایجاد محصول نهایی نرم تر و تصفیه شده تر استفاده می شود. همچنین می تواند به عنوان جایگزین تخم مرغ استفاده شود. از این ماده در لوازم آرایشی، قطره های چشم و مرطوب کننده های پوست نیز استفاده می شود.

منابع غذایی حاوی لسیتین

 

غذاهایی که منابع خوب لسیتین هستند عبارتند از :

 

 

• گوشت های اندام مانند جگر
• گوشت قرمز
• غذای دریایی
• تخم مرغ
• بادام زمینی
• جوانه گندم
• روغن کانولا
• روغن آفتابگردان
• سبزیجات سبز مانند کلم بروکلی و کلم بروکسل
• حبوبات مانند لوبیا سیاه، لوبیا چشم بلبلی و سویا

فواید لسیتین برای سلامتی

 

هنگامی که لسیتین وارد بدن می شود، به کولین، یک ماده مغذی ویتامین مانند که برای سلامت کبد مهم است، تجزیه می شود. کولین همچنین به تجزیه چربی به انرژی که بدن ما می تواند استفاده کند، کمک می کند. این ماده همچنین در شیر مادر یافت می شود.

بدن از کولین برای موارد زیر استفاده می نماید :

• انتقال چربی
• تنظیم متابولیسم
• حفظ سلول ها
• کمک به اعصاب در انتقال اطلاعات

برخی از زنان از آن برای کاهش ویسکوزیته شیر مادر استفاده می کنند که به جلوگیری از مسدود شدن مجاری شیر (که شیردهی آسان با شیر مادر را دشوار می کند) کمک می کند.

لازم به ذکر است که کولین به راحتی توسط بدن تولید نمی شود و بیشتر از طریق غذاهایی که می خوریم، به دست می آید.

لسیتین دارای فواید پزشکی و درمانی بسیاری از جمله موارد زیر می باشد :

• افزایش عملکرد ورزشی
• کاهش استرس و اضطراب
• کاهش کلسترول
• حمایت از شیردهی
• کاهش احساس خستگی
• کاهش التهاب
• بهبود عملکرد کبد
• جلوگیری از شروع زوال عقل

کاربردهای لسیتین

 

یک شکل تجاری از لسیتین معمولاً به عنوان مواد اولیه غذایی، مواد اولیه آرایشی و مواد اولیه دارویی استفاده می شود، زیرا عمر مفید را افزایش می دهد و به عنوان یک امولسیفایر عمل می کند.

اما شاید مهمترین کاربرد لسیتین به عنوان یک افزودنی غذایی باشد که در ادامه توضیح خواهیم داد :

 

• افزودنی غذایی

 

غیر سمی بودن لسیتین منجر به استفاده از آن با غذا، به عنوان افزودنی یا در تهیه غذا می شود. به صورت تجاری در غذاهایی که به امولسیفایر یا روان کننده طبیعی نیاز دارند، استفاده می شود.

در شیرینی پزی ویسکوزیته را کاهش می دهد، مواد گران قیمت را جایگزین می کند، کریستالیزاسیون شکر و خواص جریانی شکلات را کنترل می کند، به مخلوط همگن مواد کمک می کند، ماندگاری برخی محصولات را بهبود می بخشد و می تواند به عنوان روکش استفاده شود.

 

 

در امولسیون‌ها و پخش‌های چربی، مانند مارگارین‌ها با محتوای چربی بالای بیش از 75 درصد، امولسیون‌ها را تثبیت می‌کند، پاشیدن و پراکندگی قطرات روغن را در هنگام سرخ کردن کاهش داده و آزاد شدن طعم را بهبود می‌بخشد.

در خمیر و پخت آن، نیاز به چربی و تخم مرغ را کاهش می دهد، به توزیع یکنواخت مواد در خمیر کمک می کند، تخمیر را تثبیت می کند، حجم را افزایش می دهد، از سلول های مخمر در خمیر در هنگام یخ زدگی محافظت می کند و به عنوان یک عامل آزاد کننده برای جلوگیری از چسبندگی عمل می کند.

خواص مرطوب کنندگی پودرهای آبدوست (مانند پروتئین های کم چرب) و پودرهای چربی دوست (مانند پودر کاکائو) را بهبود می بخشد و به پراکندگی کامل در آب کمک می کند. لسیتین از جدا شدن کاکائو و کره در آب نبات جلوگیری می کند. می توان از آن به عنوان جزئی از اسپری های پخت و پز برای جلوگیری از چسبندگی و به عنوان یک عامل آزاد کننده استفاده کرد.

 

تاییدیه های لسیتین

 

لسیتین توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای مصرف انسان با وضعیت “به طور کلی به عنوان ایمن” شناخته می شود. این ماده توسط اتحادیه اروپا به عنوان یک افزودنی غذایی، با نام E322 پذیرفته شده است.

 

عوارض جانبی احتمالی

 

به طور کلی تصور می شود که مکمل های لسیتین بی خطر هستند. قبل از مصرف این مکمل یا هر مکمل دیگری با پزشک مشورت کنید. این امر به ویژه در صورتی که بیماری هایی همچون آلرژی دارید، بسیار مهم است.

 

 

عوارض جانبی رایج لسیتین می تواند شامل موارد زیر باشد :

• کاهش اشتها
• اسهال
• حالت تهوع
• درد شکم
• نفخ شکم

 

احتمال بروز واکنش آلرژیک به این ماده وجود دارد. کارشناسان برنامه تحقیقاتی و منابع آلرژی غذایی دانشگاه نبراسکا (FARRP) می گویند لسیتین ساخته شده از دانه سویا، حاوی پروتئین کافی برای ایجاد آلرژی نیست.

به عنوان یک اقدام احتیاطی، لسیتین فقط باید تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان در افرادی استفاده شود که در شرایط زیر قرار داردند :

• باردار
• تلاش برای باردار شدن
• شیر دادن

تحقیقات محدودی در مورد ایمنی لسیتین وجود دارد، به همین دلیل، بهتر است کودکان آن را مصرف نکنند.

خلاصه

 

لسیتین یک ماده مغذی است که در غذاها یافت می شود و همچنین می توان آن را به عنوان مکمل مصرف کرد. گفته می شود که به عملکرد مغز، اعصاب و سایر اندام ها کمک می کند.

این ماده برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شود که برخی از این  بیماری ها شامل کلسترول بالا، کولیت اولسراتیو، ورم پستان و بیماری آلزایمر است.

تصور می شود که لسیتین بی خطر باشد. با این حال، همیشه باید قبل از مصرف هر نوع مکملی با پزشک مشورت کنید و هرگز بیش از آنچه که برچسب نشان می دهد، مصرف نکنید.